Sayın Ömer Faruk Baykal Beyin koordinatörlüğünde gerçekleştirdiğimiz ekonomi seminerlerinin içinde bulunduğumuz eğitim-öğretim döneminin son halkasını “Küresel Kriz Ortamında Maliye Politikaları ve Geçmişten Dersler” adlı seminerle tamamladık. Bu vesileyle ekonomiyle ilgili birçok konu hakkında fikir sahibi olduk. Ekonomik kavramlar, bu kavramlar arasındaki ilişkiler ve ekonominin geçmişten günümüze nasıl bir değişim gösterdiğini öğrenme fırsatı bulduk…
Ömer Faruk Baykal’ın ekonomi sohbetinde tuttuğumuz notları sizlerle paylaşmak istiyoruz.
(…)
Global krizin sahneye çıktığı günden itibaren krize karşı devletler bazında refleksler gösterildi. Bu tedbirlerden kimi, krizi derinleştirirken kimisi de krizi azaltıcı etkiler gösterdi… Krizin derinleşmesiyle beraber, devletler tek başlarına alınan çözümlerle krizin üstesinden gelinemeyeceğinin farkına vararak, sorunu çözme noktasında değişik platformlarda farklı çözüm önerileri ortaya attılar, fakat ortak karar alma noktasında pek bir şey yapamadılar.
Küresel kriz ortamında uygulamaya konan mali politikalar, her devletin krizin kendisi üzerinde tetiklediği veya sebep olduğu olumsuz durumları ortadan kaldırmak için denediği alternatiflerden oluşmakta… Bunun yanında global ölçekli alınan önlemler de bulunmakta… Fakat bu önlemlere özelde ne kadar uyulacağı merak konusu…
Seminerde krizi tetikleyen sektörün finans sektörü olduğunu belirten Ömer Faruk Bey, krize karşı uygulanan mali politikalarda finans kesimine daha ağırlık verildiğini söyledi ve ekledi: “Çünkü para dolaşımını sağlayan, üretim sektörüne verdiği kredilerle onları finanse eden ve tüketicilere kredi sağlayan finans kuruluşları, sistemin temelini oluşturmaktadır”.
Devletler, finans sektörünün sorunlarını çözmek için ağırlıklı olarak şu dört politikayı uygulamaya koydular.
1) Bankalara kredi devamlılığının sağlanması için nakit enjekte edildi.
2)Devlet, bankaları kurtarmak ve öz sermayelerini güçlendirmek için bankaların hisse senetlerini satın alarak, bankalara ortak oldu.
3) Devlet bankalara borç verdi.
4) Devlet, bankaların bazı zarar kalemlerini karşılayarak iflastan kurtardı. Bu önlemlerle sistemi eski haline döndürmeye çalışan devletler, bozulan mali yapılara yamalar yaparak durumu kurtarmaya çalıştı.
Ömer Faruk Bey, uygulanan politikalarının doğruluk yanlarının olduğunu, fakat bunun yeterli olmayacağını belirtti. Ecobank Başekonomisti Sn. Baykal, optimal bir maliye politikasının olmazsa olmazlarını şöyle sıraladı:
-Mali politikalarının vaktinde ve zamanında devreye alınması.
-Belli bir bant genişliğinde olması.
-Tüm sektörleri kapsaması.
-Devamlılık arz etmesi ve sürdürülebilir olması.
Ömer Faruk Baykal, zikrettiği özelliklerin, uygulanan mali politikalarda yer almaması durumunda politikaların etkisiz kalacağını ve istenilen sonuçları vermeyeceğini belirtti.
Son yüzyıldaki beş büyük kriz örneğiyle optimal mali politikanın özelliklerinin ihmal edilmesiyle krizlerin çözümünün geciktirildiğini ve bunun çok büyük mali zorluklara sebep olduğunu söyleyen Ömer Faruk Bey, krizin çözümünün, ahlaki değerlerin yozlaştırılmaması, ortak çabanın olması, her ülkenin kendine göre çözümler üretmesi ve her ülkenin kendine göre avantajlı durumda olduğu stratejik sektörlere yönelmesiyle olabileceğini belirterek programı bitirdi.
Adem Aktürk
MIS-3
