Mert Nuhoğlu koordinatörlüğünde yürütülen Girişimcilik Atölyesi Semineri’nde, 5 Ekim cumartesi günü Kemal Erol’u (Bilgisayar Mühendisliği’ 02) konuk ettik. Accenture, McKinsey&Company gibi şirketlerde yönetim danışmanlığı yapıp Yapı Kredi Bankası, THY ve Rocket Internet’te yürüttüğü görevlerinin ardından Vivense’yi kuran Kemal Bey’den, e-ticarette kullanılan iş modelleri ile girişimcilikte dikkate alınması gereken hususlar üzerine bir sohbet dinledik.
Kemal Bey, e-ticaretteki iş modellerinin başlıcaları olarak Full Price, Market Place, Private Shopping ve Group Buying modellerini tanıttı. Hemen her tür ürünün bulunduğu, çok büyük depolar ve kapital gerektiren bir model olan Full Price modeline Hepsiburada’yı örnek verebiliriz. Market Place modeli ise bir pazar yerine benzetilebilir, alıcılar ürünü arkaplanda kimden aldığını görebiliyor ve satıcıya erişebiliyorlar. eBay, GittiGidiyor gibi sitelerin temsilcisi olduğu bu modelde ürün müşteriye ulaşınca belli bir komisyon alınıyor. Amazon sitesi ise her iki modeli de içeriyor, müşteriler ihtiyacını Amazon dealer vasıtasıyla da karşılayabiliyorlar.
Son yıllarda popülerleşen ve Trendyol ile Markafoni’nin temsilcisi olduğu Private Shop modelinde temel mantık ciddi indirim oranları uygulamak… Arkadaş davet etme, üyelik gibi yollarla yaygınlaşan bu modelin bazı zorluklarından da bahsetmek gerekir. Sürekli yeni kampanyalar çıkarıldığı için bunların organizasyonu ve takibi de zorlayıcı… Pazarlanacak yeni ürünlerin tedariği, fotoğraflandırılması, siteye eklenmesi, kargolanması gibi pek çok faktör büyük bir operasyonel ve insani iş gücü yükü bindirebiliyor. Group Buying modeli deyince akla Amerika’da hızlı bir büyüme gösteren Groupon gelir. Yüksek sayıda talep ile fiyat indirtme yöntemi uygulanarak, kahvaltı, iftar, yemek, toplantı gibi organizasyonlar daha makul fiyatlara sunuluyor.
Teorik çerçevenin dışında, Kemal Bey kendi tecrübelerinden değerli dersler de anlattı. İlk olarak, internet bazlı girişimciliğe atılmadan önce bu işin hesabını kitabını iyi yapmak gerekiyor. Küçük parayla iş yapmak zor, düşük bütçeyle yapılacak bir iş de değil e-ticaret. Şirketi kurup ilk ekibi oluşturma aşamasında Çekirdek Sermaye edinmek önemlidir. Fikrimizi kabul ettirip sermayedarı ikna edebildiğimiz takdirde de Melek Sermaye dediğimiz kaynağı sağlayabiliriz. Girişimimizin geleceğine ve sürekliliğine inandırmak, iş hakkında raporlar ve veriler sunmak, firmalarla pazarlıklar yapıp yatırım çekmekte önem kazanıyor.
Girişimimizin sağlıklı ilerlemesi için müşteri trafiği çekmek ve bunları satışa çevirmek önemli çünkü e-ticarette net kar marjı düşük. Funnel Analysis ile ziyaretçilerin satışa dönüşme oranı analiz ediliyor. Örneğin 10.000 ziyaretçiden 3.000’i ürünün sayfasına girmiş, 500’ü sepete eklemiş ama 200’ü ödeme aşamasına gelmişse, satışa dönüştürme oranı (conversion rate) %2 olur. Bunu artırmak ve bilinirliği arttırmak için reklam kullanmak ve üst sıralamalarda gözükmek için arama motoru pazarlaması (SEM) gibi bazı metodlar devreye giriyor ama haliyle bunlar da maliyet getiriyor. Email yoluyla pazarlama denemesi bazen kara listeye alınmakla sonuçlanabiliyor. Ürünün tedarik edilmesinden müşteriye ulaştırılmasına kadar olan aşamaları yakından takip etmek de gözden kaçırılmaması gereken hususlardan…
Sunumunun sonunda katılımcıların sorularını da cevaplandıran Kemal beye, bize ayırdığı vakte ve verdiği kıymetli bilgilere binaen bir ebru tablosu hediye ederek teşekkürlerimizi sunduk ve seminerimizi tamamladık.
Haber: Aşkın ÇELİK (Bilgisayar Mühendisliği’ 13)
